یکم خرداد سالروز بزرگداشت یکی از بزرگان فلسفه و حکمت اسلامی، جناب ملاصدرا را به همگی دوستداران علم و دانش تبریک عرض می کنم.
صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی (979-1050ق)، ملقب به صدرالمتألهین یا ملا صدرا، حکیم، فیلسوف، عارف و بنیانگذار حکمت متعالیه بود.
حکمت متعالیه بر اصل «وجود» و تمایز آن از «ماهیت» استوار است. بنابر دیدگاه ملاصدرا، بدیهیترین مسئله ی جهان، مسئله ی وجود یا هستی است که ما با علم حضوری و بی واسطه، آن را درک کرده و نیازی به اثبات آن نداریم. اما ماهیت، آن چیزی است که موجب گوناگونی و تکثر پدیدهها میشود و به هر وجود، قالبی ویژه میبخشد.
همه ی پدیدههای جهان در یک اصل مشترک هستند که همان «وجود» نام دارد و وجود، یگانهاست؛ زیرا از هستیبخش (یعنی خداوند یگانه) سرچشمه گرفته است، اما ویژگیهای هر یک از این پدیدهها از تفاوت میان ذات و ماهیت آنها حکایت دارد؛ بنابراین دیدگاه، وجود امری اصیل است و ماهیت امری اعتباری به شمار می آید.
ملاصدرا، همچون ستاره ای درخشان در آسمان فلسفه و حکمت ایران، به بررسی مسائل عمیق و فلسفی میپرداخت. او با استفاده از اصول و مبانی فلسفی اش سعی داشت تا بهترین راهکارها و پاسخها را برای مشکلات و چالشهای حیات انسانی ارائه دهد.
آثار بینظیر و تأثیرگذار او در زمینههایی همچون متافیزیک، عرفان، فلسفه، منطق و علوم اجتماعی بعد از گذشت قرن ها، همچنان به عنوان یک مرجع برای پژوهشگران و علاقهمندان به این حوزهها می باشد.
آثار ملاصدرا را بیش از پنجاه اثر دانستهاند که آنها را بر حسب نوع تفکر موجود در پس هریک، میتوان در دو دسته اصلی علوم نقلی و علوم عقلی جای داد. از جمله مهمترین آنها عبارتند از: الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، المبدأ و المعاد، شرح اصول الکافی، الشواهد الربوبیة و کسر اصنام الجاهلیة.
اینجانب سارگل گلرخ، به عنوان یک دانش آموخته در رشته ی فلسفه اسلامی، به همهی شما دوستداران این دانش توصیه میکنم که در طول زندگی خود، به آثار و نظرات ملاصدرا توجه فرمایید. ما با پیوستن به فکر، فلسفه، فرهنگ و ارزشهایی که ملاصدرا آن را به ما یادآوری میکند، میتوانیم به عنوان انسانهایی بهتر در جامعه فعالیت کنیم و به سوی کمال حرکت کنیم.
درآخر سخنی زیبا از جناب ملاصدرا تقدیم حضورتان می کنم:
خداوند بینهایت است و لامکان و بی زمان
اما به قدر فهم تو کوچک میشود
و به قدر نیاز تو فرود میآید
و به قدر آرزوی تو گسترده میشود
و به قدر ایمان تو کارگشا میشود
به قلم دکتر سارگل گلرخ